Όλοι σίγουρα έχετε ακούσει ή διαβάσει για την τουρκική υπερπαραγωγή Fatih 1453 σχετικά με την ζωή του Μεχμέτ του Πορθητή και την άλωση της Κωνσταντινούπολης. Και φαντάζομαι πως οι περισσότεροι διαφωνείτε με την ταινία, με την διαστρέβλωση της ιστορίας, με την τουρκική προπαγάνδα κτλ. Ας βάλουμε τα πράγματα στην θέση τους.
Κινηματογραφικά πρόκειται για μια πολύ καλογυρισμένη και ακριβή παραγωγή με εκπληκτικά γραφικά. Στοίχισε αρκετά εκατομμύρια και από την αρχή ο στόχος ήταν το ευρωπαϊκό και το αμερικανικό κοινό. Σεναριακά, η ιστορία έχει ως εξής: ο νεαρός Μεχμέτ αποκτά σταδιακά στρατιωτική ισχύ και αποφασίζει να κατακτήσει την Κωνσταντινούπολη, την πρωτεύουσα του Βυζαντίου. Η ταινία διαπραγματεύεται τον σχεδιασμό της μάχης, την μάχη και την κατάκτηση τελικά της Πόλης, με γλαφυρές σκηνές σφαγής και καταστροφής.Τελεία.
Λοιπόν, στην ιστορία δεν υπάρχουν καλοί και κακοί. Υπάρχουν ισχυροί και μη ισχυροί. Κανένας ισχυρός δεν είναι πάντα ισχυρός, οι ρόλοι εναλάσσονται. Επίσης, κανένας αρχηγός στρατού, κράτους, αυτοκρατορίας κτλ δεν ξύπνησε ένα πρωί και είπε:"Σήμερα είναι μια ωραία μέρα, ας επιτεθώ στους .........(προσθέστε όποιον λαό θέλετε)". Όλα είναι θέμα στρατηγικής και διαφόρων συμφερόντων (οικονομικών, γεω-πολιτικών, ενεργειακών κτλ) και συνήθως σχεδιάζονται καιρό πριν. Αυτά συνέβαιναν και στο παρελθόν και στο παρόν και φυσικά θα συμβαίνουν και στο μέλλον.
Δεύτερη σκληρή αλήθεια σχετικά με την ιστορία. Την γράφει ο ισχυρός. Που σημαίνει ότι όποιος έχει την όποια εξουσία στα χέρια του μπορεί να προβάλει όποιο κομμάτι της ιστορίας τον συμφέρει, να αποσιωπήσει όποιο κομμάτι δεν τον συμφέρει και να διαστρεβλώσει όποιο κομμάτι επιθυμεί. That's life!Όμως υπάρχει ένα μυστικό: Η ιστορία είναι ιστορία. Δεν αλλάζει καθόλου. Όπως λέμε και στην καθημερινότητα μας, ό,τι έγινε έγινε. Σαφώς υπάρχουν στιγμές της ιστορίας που δεν μας αρέσουν, γιατί τις πληρώσαμε με αίμα, εδαφικές παραχωρήσεις και απώλειες περιουσιών. Κάποιες άλλες μας αρέσουν γιατί κερδίσαμε εδάφη, σφάξαμε και μεις κόσμο(ας το παραδεχτούμε) και είχαμε το αίσθημα της νίκης. Όλα είναι θέμα οπτικής γωνίας, σε ποια μεριά είμαστε και βλέπουμε τα πράγματα.
Όσον αφορά την ταινία. Καμία διαστρέβλωση της ιστορίας. Ωραιοποιήθηκαν κάποια πράγματα, αποσιωπήθηκαν κάποια άλλα και αυτό ήταν όλο. Το γεγονός σαν γεγονός(δηλαδή η παρακμή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και η Άλωση της Πόλης), δεν αμφισβητείται. Όλα τα υπόλοιπα, εξυπηρετούν τους σκοπούς της ταινίας, δηλαδή το οικονομικό κέρδος(μην ξεχνάμε πως αρχικά η ταινία απευθύνεται στο τουρκικό κοινό και μετά στο παγκόσμιο). Ε και λίγη προπαγάνδα δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.
Όσοι δυσανασχετείτε με την προπαγάνδα, δεν νομίζω ότι δυσανασχετείτε όταν βλέπετε χολιγουντιανές παραγωγές με τους καλούς Αμερικάνους και τους κακούς Ρώσους, Κινέζους, Αφρικανούς και τώρα τελευταία Αφγανούς και Ιρακινούς. Όλα στο σινεμά είναι θέμα προπαγάνδας είτε μας αρέσει είτε όχι. Και την προπαγάνδα την κάνει ο παραγωγός. Όμως ας μην γελιόμαστε: ποιος έμαθε ιστορία μέσα από μια ταινία?Κανένας. Το μόνο που ίσως καταφέρει η ταινία είναι να συμβάλει στο να αφυπνιστούν κάποιοι θεατές και να ψάξουν μόνοι τους την ιστορία. Αλλά αυτό είναι θετικό.
Η ταινία παίζεται στην Τουρκία, στην Ευρώπη και στην Αμερική. Δεν γνωρίζω αν θα έρθει στην Ελλάδα, αλλά σίγουρα υπάρχουν τρόποι για όποιον θέλει να την δει. Και σίγουρα κάποια στιγμή θα κυκλοφορήσει σε DVD.
ΥΓ.1 Ερώτημα για να προβληματιστούμε: Εντάξει, τώρα έχουμε κρίση, αλλά όταν λεφτά υπήρχαν(γιατί κάποτε υπήρχαν), γιατί καμία ελληνική εταιρία παραγωγής δεν δημιούργησε μια αντίστοιχη ταινία, ας πούμε για το 1821, ή για το έπος του 1940 κτλ. Γιατί ακόμα κι όταν δημιουργήθηκαν αντίστοιχες ταινίες ελληνικού ενδιαφέροντος(Τροία, 300, Μ.Αλέξανδρος κτλ), δημιουργήθηκαν από το Χόλιγουντ χωρίς καμία συμβολή Έλληνα??Ούτε καν στην Ελλάδα δεν γυρίστηκαν.
ΥΓ.2 Θέλω να το φωνάξω εδώ και χρόνια: Δεν είναι ο Μωάμεθ ο Πορθητής. Είναι Μεχμέτ ο Πορθητής!!
Κινηματογραφικά πρόκειται για μια πολύ καλογυρισμένη και ακριβή παραγωγή με εκπληκτικά γραφικά. Στοίχισε αρκετά εκατομμύρια και από την αρχή ο στόχος ήταν το ευρωπαϊκό και το αμερικανικό κοινό. Σεναριακά, η ιστορία έχει ως εξής: ο νεαρός Μεχμέτ αποκτά σταδιακά στρατιωτική ισχύ και αποφασίζει να κατακτήσει την Κωνσταντινούπολη, την πρωτεύουσα του Βυζαντίου. Η ταινία διαπραγματεύεται τον σχεδιασμό της μάχης, την μάχη και την κατάκτηση τελικά της Πόλης, με γλαφυρές σκηνές σφαγής και καταστροφής.Τελεία.
Λοιπόν, στην ιστορία δεν υπάρχουν καλοί και κακοί. Υπάρχουν ισχυροί και μη ισχυροί. Κανένας ισχυρός δεν είναι πάντα ισχυρός, οι ρόλοι εναλάσσονται. Επίσης, κανένας αρχηγός στρατού, κράτους, αυτοκρατορίας κτλ δεν ξύπνησε ένα πρωί και είπε:"Σήμερα είναι μια ωραία μέρα, ας επιτεθώ στους .........(προσθέστε όποιον λαό θέλετε)". Όλα είναι θέμα στρατηγικής και διαφόρων συμφερόντων (οικονομικών, γεω-πολιτικών, ενεργειακών κτλ) και συνήθως σχεδιάζονται καιρό πριν. Αυτά συνέβαιναν και στο παρελθόν και στο παρόν και φυσικά θα συμβαίνουν και στο μέλλον.
Δεύτερη σκληρή αλήθεια σχετικά με την ιστορία. Την γράφει ο ισχυρός. Που σημαίνει ότι όποιος έχει την όποια εξουσία στα χέρια του μπορεί να προβάλει όποιο κομμάτι της ιστορίας τον συμφέρει, να αποσιωπήσει όποιο κομμάτι δεν τον συμφέρει και να διαστρεβλώσει όποιο κομμάτι επιθυμεί. That's life!Όμως υπάρχει ένα μυστικό: Η ιστορία είναι ιστορία. Δεν αλλάζει καθόλου. Όπως λέμε και στην καθημερινότητα μας, ό,τι έγινε έγινε. Σαφώς υπάρχουν στιγμές της ιστορίας που δεν μας αρέσουν, γιατί τις πληρώσαμε με αίμα, εδαφικές παραχωρήσεις και απώλειες περιουσιών. Κάποιες άλλες μας αρέσουν γιατί κερδίσαμε εδάφη, σφάξαμε και μεις κόσμο(ας το παραδεχτούμε) και είχαμε το αίσθημα της νίκης. Όλα είναι θέμα οπτικής γωνίας, σε ποια μεριά είμαστε και βλέπουμε τα πράγματα.
Όσον αφορά την ταινία. Καμία διαστρέβλωση της ιστορίας. Ωραιοποιήθηκαν κάποια πράγματα, αποσιωπήθηκαν κάποια άλλα και αυτό ήταν όλο. Το γεγονός σαν γεγονός(δηλαδή η παρακμή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και η Άλωση της Πόλης), δεν αμφισβητείται. Όλα τα υπόλοιπα, εξυπηρετούν τους σκοπούς της ταινίας, δηλαδή το οικονομικό κέρδος(μην ξεχνάμε πως αρχικά η ταινία απευθύνεται στο τουρκικό κοινό και μετά στο παγκόσμιο). Ε και λίγη προπαγάνδα δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.
Όσοι δυσανασχετείτε με την προπαγάνδα, δεν νομίζω ότι δυσανασχετείτε όταν βλέπετε χολιγουντιανές παραγωγές με τους καλούς Αμερικάνους και τους κακούς Ρώσους, Κινέζους, Αφρικανούς και τώρα τελευταία Αφγανούς και Ιρακινούς. Όλα στο σινεμά είναι θέμα προπαγάνδας είτε μας αρέσει είτε όχι. Και την προπαγάνδα την κάνει ο παραγωγός. Όμως ας μην γελιόμαστε: ποιος έμαθε ιστορία μέσα από μια ταινία?Κανένας. Το μόνο που ίσως καταφέρει η ταινία είναι να συμβάλει στο να αφυπνιστούν κάποιοι θεατές και να ψάξουν μόνοι τους την ιστορία. Αλλά αυτό είναι θετικό.
Η ταινία παίζεται στην Τουρκία, στην Ευρώπη και στην Αμερική. Δεν γνωρίζω αν θα έρθει στην Ελλάδα, αλλά σίγουρα υπάρχουν τρόποι για όποιον θέλει να την δει. Και σίγουρα κάποια στιγμή θα κυκλοφορήσει σε DVD.
ΥΓ.1 Ερώτημα για να προβληματιστούμε: Εντάξει, τώρα έχουμε κρίση, αλλά όταν λεφτά υπήρχαν(γιατί κάποτε υπήρχαν), γιατί καμία ελληνική εταιρία παραγωγής δεν δημιούργησε μια αντίστοιχη ταινία, ας πούμε για το 1821, ή για το έπος του 1940 κτλ. Γιατί ακόμα κι όταν δημιουργήθηκαν αντίστοιχες ταινίες ελληνικού ενδιαφέροντος(Τροία, 300, Μ.Αλέξανδρος κτλ), δημιουργήθηκαν από το Χόλιγουντ χωρίς καμία συμβολή Έλληνα??Ούτε καν στην Ελλάδα δεν γυρίστηκαν.
ΥΓ.2 Θέλω να το φωνάξω εδώ και χρόνια: Δεν είναι ο Μωάμεθ ο Πορθητής. Είναι Μεχμέτ ο Πορθητής!!
